Dit keer spreken we met Reina Bakker, beter bekend als Reina Crispijn. Ze schrijft romans waar Chocolade ruim in voorkomt. Naast natuurlijk een flinke schep liefde en problemen. Haar boek; ‘Meiden van de markt‘ was het eerste boek wat ik van haar las. Ze is geboren als tweede in een gezin van zes. Als ze terug kijkt naar vroeger, denkt ze dat ze een rustig kind was met veel fantasie. Ze vertelde ’s avonds voor het slapen gaan haar broers en zusjes verhalen. Ook mocht ze graag tekenen en schilderen. School was niet geliefd bij Reina, ze verveelde zich er zo!

Wie is uw grote voorbeeld? Met schrijven of gewoon in het totale leven?
Ik heb nooit een voorbeeld gehad, maar ik bewonder er wel een paar. Op nummer één staat Ann Tyler, een Amerikaanse schrijfster, die geweldig schrijft. Verder Maeve Binchy, Michelle Paver en Judith Lennox.

Drinkt u liever thee of koffie?
Als ik dorst heb, thee, maar koffie vind ik erg vertroostend, vooral de geur.

Wat is het eerste wat u doet als u uw uit bed komt?
Ontbijten en krant lezen.

Wat vond u het leukste boek om te schrijven?
Met ontzettend veel plezier en eigenlijk moeiteloos heb ik ‘De verborgen brieven’ geschreven. Dat vind ik zelf mijn beste boek. Maar de andere boeken vond ik ook heel plezierig om te schrijven. En het eerste boek dat ik samen met Margreet, mijn zusje, heb geschreven, ‘Het Lied der Seizoenen, staat ook hoog op de ranglijst

Gaat u nog een boek met uw zus; Margreet Maljers- Kroes, schrijven? Zo ja binnenkort of?
We zijn wel weer een boek aan het bespreken, maar we moeten allebei nog een ander boek schrijven. Dan wordt het dus pas volgend jaar of zo.
Er komt zo veel plezier om de hoek kijken als we samen schrijven. We houden nogal veel van humor.

Bent u zelf een lezer? Hoeveel boeken leest u ongeveer per jaar?
Ik houd van lezen (ik kom uit een echte leesfamilie) maar als ik schrijf, is dat minder. Het aantal boeken per jaar varieert dus. Soms heel veel, soms een boek per twee weken.

Waar en met wat zit u als u schrijft?
Ik zit beneden in een kleine kamer die uitziet op de tuin en het aangrenzende bos. Bij alle jaargetijden een prachtig uitzicht. Ik gebruik uitsluitend de computer.

Heeft u rituelen als u gaat schrijven?
Nee. Voordat ik begin, verzin ik wel altijd uitvluchten, bijvoorbeeld: ‘O, de ramen moeten nodig gelapt worden.’ Of ‘Nee, dat koper… dat ziet er niet uit! Ik moet het maar even poetsen!’ (gebeurt niet). Die eerste bladzij is het moeilijkst. Je moet zo schrijven dat je de lezer in je verhaal trekt en vasthoudt.

Staat de verhaallijn al vast als u begint? Of blijft het voor u ook een verrassing hoe het verhaal zich gaat ontwikkelen?
Ik weet ongeveer wat ik wil schrijven, maar tijdens het schrijven kom ik zelf wel voor verrassingen te staan. Het verhaal ontwikkelt zich doordat er steeds andere details bijkomen.

Schrijven doet u al langer. Maar waardoor bent u begonnen met schrijven van romans?
Naar aanleiding van een weddenschap. Tijdens een vakantie zag ik een stapel boekjes van de boeketreeks. Toen ik er één had gelezen, zei ik tegen mijn vader: ‘Zoiets schrijf ik binnen een week.’

‘Nou,’ reageerde mijn vader. ‘Een boek schrijven doe je niet zo maar. Je krijgt twee jaar de tijd om een boek te schrijven, omdat je twee kleine kinderen hebt. Als het je lukt binnen die tijd, krijg je 25 gulden (Wij doen geen grote bedragen, zoals je ziet.)
Binnen twee maanden had ik mijn eerste (kinder)boek geschreven en van illustraties voorzien. Het werd meteen uitgegeven (‘Rumoer in de Monnikensteeg’). Ik had dus gewonnen. Vanaf die tijd ben ik gaan schrijven, maar pas veel later ben ik met de romans begonnen.

U won afgelopen februari de  Valentijnprijs 2016, Vond ik erg leuk, want ik had op u gestemd. Maar u zag er erg verbaasd uit dat Gerda uw naam noemde. Waarom was u zo verbaasd?
Dankjewel voor het stemmen, Anja. Ik was zo verbaasd, omdat ik werkelijk dacht dat iemand anders de prijs zou winnen. Haar hield ik in de gaten met de gedachte: ik ben benieuwd hoe ze gaat reageren. Dus niet. Ik hoorde ineens mijn naam en moest echt even overschakelen. Pas veel later drong het tot mij door dat ik de Valentijnprijs inderdaad had gewonnen.

Doet u voor uw boeken Research? Kost dat veel tijd? Liep u tegen feiten of leuke weetjes aan waardoor u blij verrast was en gebruikt u dat soms ook?
Ik lees me van te voren helemaal in. Als ik bijvoorbeeld over glas-in-lood ramen schrijf, moet ik weten hoe die techniek in elkaar steekt. Als mijn verhaal in Frankrijk speelt, lees ik boeken over dat land en kijk op Franse websites. Dat inlezen is leuk, maar vergt behoorlijk wat tijd.

Soms maak ik heel leuke of bijzondere dingen mee. Die gebruik ik dan, maar wel in veranderde vorm. Ik draai de feiten dan een kwartslag (zo noem ik dat dan).

Hoe gaat u te werk bij het schrijven? Zet u alles in een vast schema of schrijft u organisch?
Ik denk  eerst heel lang na en dan pas begin ik te schrijven. Ik gebruik nooit een schema. Wel schrijf ik bepaalde invallen meteen op in een heel groot schetsboek (is zo overzichtelijk). Ook als bepaalde namen in mij opkomen, schrijf ik die meteen op.

Heeft u nog tips voor beginnend schrijvers?
Je moet gewoon beginnen als je denkt dat je kunt schrijven. Houd in gedachten: alleen oefening baart kunst. Hoe meer je schrijft, hoe beter het wordt. Schrijven is hard werken, maar je moet het ook heel leuk vinden. Als je schrijft omdat je beroemd wilt worden, stop dan maar. Dat lukt niet.

Ook moet je uithoudingsvermogen hebben plus incasseringsvermogen. Je moet tegen kritiek kunnen en als het kan, meelezers hebben. Mijn zusjes lezen altijd mee. Ze behoeden me voor eventuele fouten, maar ze stimuleren me ook. Als niemand je bemoedigt, wordt het allemaal wat moeizaam

Waarom denkt u dat er zoveel mensen een vooroordeel hebben voor dit genre/familie- streekromans?
Ik vind dit de moeilijkste vraag om te beantwoorden. Wel weet ik dat zeer veel mensen literatuur kopen, maar… het nooit lezen. Te veel moeilijkheden en problemen die soms niet meer te volgen zijn. Mensen denken ook soms werkelijk dat je een familieroman zomaar neerschrijft. Probeer het eens, zou ik die mensen willen adviseren. Het blijft voor mij een beetje duistere zaak die ik niet begrijp. Waarom al die vooroordelen?
Sommige schrijvers doen jaren over een boek. Ze schaven en schuren aan elke zin en denken heel diep na over een komma of een punt. Ik zie dat niet zo zitten. Eén boek per jaar en dat is het.

Dankuwel Reina, voor het beantwoorden! Ik kijk uit naar het vervolg dat uit komt in augustus. ‘Zo puur als chocola‘ is een losstaand boek, maar er bestaat natuurlijk de connectie met ‘Bonbons voor een gebroken hart‘ en ‘Bittere chocolade‘.